Chạy đua giành Tunis Chiến_dịch_Tunisia

Đồng Minh tiến quân

Chiến sự tại Tunisia từ 25 tháng 11 tới 10 tháng 12 năm 1942

Từ ngày 10 tháng 11, sự chống đối của Pháp với chiến dịch Bó đuốc đã dừng lại, tạo một khoảng trống quân sự ở Tunisia. Tập đoàn quân số 1 (Trung tướng Kenneth Anderson), đã ngay lập tức ra lệnh gửi Lữ đoàn bộ binh số 36, đơn vị dự bị cơ động cho cuộc đổ bộ ở Algeria hướng về phía đông bằng đường biển để chiếm các cảng cảa Algeria tại Bougie, Philippeville, Bône và trường bay tại Djedjelli, đặt bước chuẩn bị đầu tiên cho cuộc tiến quân vào Tunisia. Tổng tư lệnh của bộ chỉ huy liên quân quyết định tiến công với các lực lượng có thể dùng được, không bao gồm quân đang đổ bộ gần Tunisia. Aderson cần đưa tối đa quân về phía đông thật nhanh trước khi phe Trục kịp củng cố Tunisia, song quân Đồng minh khi đó chỉ có 2 lữ đoàn cùng vài đơn vị thiết giáp tăng cường cùng pháo binh cho cuộc tấn công.

Phản ứng của phe Trục

Thống sứ Pháp tại Tunisia,Admiral Esteva, đã quá sợ hãi để hỗ trợ quân Đồng Minh hoặc chống lại quân Phát xít.Ông ta không đóng cửa các sân bay cho phía bên kia nên giúp các đơn vị Đức đầu tiên tới vào ngày 9 tháng 11, báo cáo về 40 máy bay Đức đến Tunis vào 10 tháng 11,ra đa do thám thì cho thấy có đến 100 chiếc.Hai ngày sau một cầu vận tải hàng không bắt đầu đưa hơn 15000 lính và 590 tấn hàng tiếp tế, tàu vận tải đưa tới 176 xe tăng,131 bộ phận pháo,1152 xe cộ và 13000 tấn hàng cung ứng.Đến cuối tháng,3 sư đoàn Đức,bao gồm cả sư đoàn Panzer 10 và 2 sư đoàn bộ binh Ý đã đến.Walther Nehring được bổ nhiệm làm chỉ huy quân đoàn XC mới tạo thành ngày 12 tháng 11 và bay đến nơi vào 17 tháng 11.

Ngày 19 tháng 11, chỉ huy quân đội Đức, Walter Nehring, đã yêu cầu lực lượng của ông vượt cầu tại Medjez và bị chặn lại bởi quân của tướng Barré. Người Đức tấn công hai lần và bị đẩy lùi nhưng quân Pháp phải trả giá đắt cho chiến thắng do thiếu thiết giáp và pháo binh nên buộc phải rút lui. Mặc dù có vài lực lượng Pháp Vichy, như Barré đang chống lại quân Trục,các lực lượng Vichy vẫn còn chưa chắc chắn sẽ theo bên nào mãi cho đến ngày 22 tháng 11.Tới thời gian này, quân Trục đã có thể xây dựng một quân đoàn và áp đảo hơn so với Đồng minh trong hầu hết các phương diện.

Một tổ lái xe tăng M3 Lee tại Souk el Arba,23 tháng 11 năm 1943

Pháp chính thức về phe Đồng Minh

Chỉ huy quân đội Pháp tại Tunisia,tướng Barré,đưa quân vào vùng núi phía Tây và hình thành một tuyến phòng ngự từ Tebersouk đến Majaz al Bal (Medjez el Bal).

Ngày 22 tháng 11, Hiệp định Bắc Phi đã chấp nhận Bắc Phi thuộc Pháp theo phe Đồng Minh, cho phép quân đội Đồng Minh được gửi tới mặt trận.

Cuộc chiến

Có hai con đường phía Đông vào Tunisia từ Algeria. Kế hoạch của Đồng Minh là tiến lên dọc theo hai con đường để chiếm BizerteTunis. Ngày 11 tháng 11, Lữ đoàn bộ binh 36 của Anh đã chiếm Bougie nhưng nguồn cung thiếu hụt đã trì hoãn việc chiếm Djedjelli cho đến ngày 13 tháng 11. Sân bay Bone đã bị chiếm sau đợt thả dù của Tiểu đoàn Dù 3, và tiếp đó là vào ngày 12 tháng 11, 6 đội biệt kích chiếm giữ cảng. Lực lượng dẫn đầu của Lữ đoàn Bộ binh 36 đã tới Tebarka vào ngày 15 tháng 11 và Djebel Abiod ngày 18 tháng 11, nơi họ gặp lực lượng của quân Trục. Xa hơn nữa về phía Nam, vào ngày 15 tháng 11, một tiểu đoàn dù của Hoa Kỳ đã nhảy dù mà không gặp kháng cự tại Youks-les-Bains, chiếm sân bay và chiếm tiếp sân bay tại Gafsa vào ngày 17 tháng 11.

Hai nhóm lữ đoàn Đồng Minh lần lượt hướng về Djebel Abiod và Beja. Luftwaffe, vui mừng khi có ưu thế trên không phận "sân nhà" (trong khi máy bay của quân Đồng Minh phải bay từ các căn cứ tương đối xa ở Algeria) đã liên tục quấy rối hai lữ đoàn này. Vào ngày 17 tháng 11, cùng ngày Nehring đến, các lực lượng đi đầu của Lữ đoàn 36 Anh trên đường phía Bắc đã gặp một lực lượng gồm 17 xe tăng và 400 lính nhảy dù với súng tự hành tại Djebel Abiod. Quân dù Đức, Luftwaffe và hỏa lực của quân chi viện Ý từ Sư đoàn Bộ binh vùng núi 1 Superga đã đánh bật 11 xe tăng nhưng bước tiến của họ đã bị dừng lại trong khi cuộc chiến tại Djebel Abiod tiếp tục trong chín ngày. Vào ngày 22 tháng 11, xe tăng của Lữ đoàn 50 Ý đã buộc lính Mỹ phải bỏ Gafsa. Hai trụ cột của Đồng Minh tập trung ở Djebel Abiod và Beja, chuẩn bị cho một cuộc tấn công vào ngày 24 tháng 11. Lữ đoàn số 36 đã tiến từ Djebel Abiod về hướng Mateur và Lữ đoàn số 11 đã di chuyển xuống thung lũng sông Merjerda để chiếm Majaz al Bab (thể hiện trên các bản đồ đồng minh là Medjez el Bab hoặc Medjez) và sau đó đến Tebourba, Djedeida và Tunis. Blade Force, một nhóm trung đoàn thiết giáp vũ trang tấn công qua các vùng trên các con đường nhỏ trong khoảng cách giữa hai lữ bộ bộ binh tới Sidi Nsir và tấn công vào sườn quân Trục tại Terbourba và Djedeida.

Cuộc tấn công phía Bắc không diễn ra vì mưa u ám đã làm chậm quá trình chuẩn bị.Trong khi đó Lữ đoàn 11 ở phía Nam đã bị chặn lại bởi sự kháng cự vững trãi tại Medjez. Blade Force đi xuyên qua Sidi Nsir để chiếm Đèo Chouigui, lực lượng phía bắc Terbourba thuộc Blade Force thâm nhập vào được phía sau phòng tuyến của quân Trục tới căn cứ không quân vừa mới được xây dựng tại Djedeida vào buổi chiều và phá hủy hơn 20 máy bay Trục nhưng do thiếu lực lượng bộ binh nên phải rút ​​lui tới Chouigui. Cuộc tấn công của Blade Force khiến Nehring bất ngờ và ông quyết định rút khỏi Medjez để tăng cường Djedeida, chỉ cách Tunis 30 km (19 dặm) Cuộc tấn công chậm trễ của Lữ đoàn 36 bắt đầu vào ngày 26 tháng Mười Một nhưng họ bị phục kích làm cho tiểu đoàn đi đàu có tới 149 thương vong.Các cuộc tấn công tiếp theo đã bị lái vào những kế hoạch phòng ngự khéo léo được xây dựng sẵn. Một cuộc đổ bộ thứ yếu bởi một nhóm biệt kích cách 23 km (14 dặm) về phía tây của Bizerta vào ngày 30 tháng 11 với một nỗ lực nhằm tạt sườn vị trí tại Jefna thất bại và đơn vị này đã gia nhập Lữ đoàn 36 vào ngày 3 tháng 12. Vị trí này vẫn ở trong tay quân Đức cho đến những ngày cuối cùng của cuộc chiến tại Tunisia vào mùa xuân sau.

Vào đầu ngày 26 tháng 11, khi quân Đức rút lui, Lữ đoàn 11 đã có thể vào Medjez mà không bị chặn lại và vào cuối ngày đã chiếm được các vị trí trong và xung quanh Tebourba, cũng đã được quân Đức sơ tán, chuẩn bị tiến lên Djedeida. Tuy nhiên, vào ngày 27 tháng 11, người Đức tấn công dữ dội và nỗ lực của Lữ đoàn 11 để lấy lại thế chủ động ​​vào sớm ngày 28 tháng 11, tấn công vào sân bay Djedeida với sự trợ giúp của thiết giáp Mỹ đã thất bại. Ngày 29 tháng 11, Bộ Chỉ huy Chiến đấu B của Sư đoàn 1 Thiết giáp Hoa Kỳ đã tập trung hướng thực hiện một cuộc tấn công kết hợp với Blade Force dự kiến ​​vào ngày 2 tháng Mười Hai. Họ đã bị chặn bởi một cuộc phản công của phe Trục, dưới sự chỉ huy của Thiếu tướng Wolfgang Fischer thuộc Sư đoàn Bộ binh số 10 vừa mới đến Tunisia. Vào tối ngày 2 tháng 12, lực lượng Blade Force đã rút lui bỏ lại Lữ đoàn 11 và Bộ Chỉ Huy Chiến đấu B đối đầu với cuộc tấn công của Phát xít.Điều này có nguy cơ làm cho Lữ đoàn 11 bị cắt đứt và đột phá vào phía sau chiến tuyến Đồng Minh song cuộc chiến tuyệt vọng hơn 4 ngày đã làm chậm bước tiến của quân Trục, giúp họ rút lui có trật tự tới vùng đất cao phía tây con sông tại Terbourba.

Lực lượng Đồng minh ban đầu rút lui khoảng 9,7 km (6 dặm) tới các vị trí cao của Đồi Longstop (Djebel el Ahmera) và Bou Aoukaz ở mỗi bên bờ sông, nhưng lo ngại về việc dễ bị đánh tật sườn đã thúc đẩy việc rút quân sâu hơn về phía tây do đó đến cuối ngày 10 tháng 12, các đơn vị đồng minh đã tổ chức một tuyến phòng thủ ở phía đông tại Medjez el Bab. Ở đây, họ bắt đầu chuẩn bị một cuộc tấn công khác và đã sẵn sàng vào cuối tháng 12 năm 1942. Việc chuẩn bị chậm đã mang lại cho lực lượng Đồng minh lên đến tổng số 54.000 quân Anh, 73.800 quân Mỹ và 7.000 quân Pháp. Một cuộc thống kê tình báo vội vã cho thấy có khoảng 125.000 quân chiến đấu và 70.000 quân phục vụ, chủ yếu là Ý, trước mặt họ. Cuộc tấn công chính bắt đầu vào chiều ngày 22 tháng 12. Mặc dù có mưa và thiếu không quân hỗ trợ, cuộc tấn công đã giành lại các đỉnh núi thấp của dãy Longstop dài 900 foot (270 mét) kiểm soát hành lang sông từ Medjez đến Tebourba và từ đó đến Tunis. Sau ba ngày chiến đấu, với đạn dược cạn kiệt và các lực lượng của Trục đang giữ vùng cao gần đó, vị trí Longstop trở nên không thể bảo vệ và quân đồng minh buộc phải rút lui về Medjez, đến ngày 26 tháng 12 năm 1942, quân Đồng minh đã Rút lui khỏi chiến tuyến mà họ đã tạo ra từ hai tuần trước đó, bị thiệt hại là 20.743 người.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Chiến_dịch_Tunisia http://collections.civilisations.ca/warclip/object... http://www.history.army.mil/books/wwii/bizerte/biz... http://www.history.army.mil/brochures/tunisia/tuni... http://historicalresources.org/2008/09/25/the-tuni... http://www.amazon.co.uk/Battle-Sidi-Nsir-Personal-... http://www.irishbrigade.co.uk http://www.greenhowards.org.uk/bill-cheall/cheall1... https://archive.org/details/gov.archives.arc.38951 https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Tunisi... https://www.thegazette.co.uk/London/issue/37779/pa...